بتن اکسپوز یکی از انواع بتن می‌باشد که به دلیل داشتن سطح صیقلی و صاف، در نمای خارجی و داخلی ساختمان مورداستفاده قرار می‌گیرد. این نوع بتن بر روی نمای ساختمان به‌راحتی پیاده‌سازی می‌شود. بتن اکسپوز که به آن بتن نما نیز گفته می‌شود به دلیل سطح صاف و یکدست، به‌راحتی قابل رنگ‌آمیزی است. البته این نوع بتن به‌صورت پیش‌فرض دارای سه رنگ طوسی کمرنگ، میانه و پررنگ است که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
بتن نما یا بتن اکسپوز برای استفاده در ساخت‌وساز، به‌صورت پیش ساخت ساخته می‌شود که معمولاً به‌صورت پنل‌های بتنی آماده شده و مورداستفاده قرار می‌گیرد. این پنل‌ها در هر ابعادی تولید می‌شوند و بسته به محل مورداستفاده، اندازه آن‌ها می‌تواند متفاوت باشد. مزیت مهمی که در مورد استفاده از این نوع بتن وجود دارد این است که دیگر نیازی به نماسازی نیست. درواقع خود بتن مانند سنگ‌های مورداستفاده در نماکاری، یکدست و یکپارچه است و نیاز نیست پوشش دیگری روی آن اجرا شود. با استفاده از بتن اکسپوز دیگر نیازی به هزینه کردن برای نماکاری نخواهید داشت.
مزایای بتن اکسپوز
- پیاده‌سازی سلایق در طرح و نقش
- قابلیت اجرا در ابعاد و اندازه‌های مطابق پروژه
- سرعت اجرای بالا
- دوام و طول عمر بالا
- قابلیت نصب با ملات‌های چسباننده و یا اتصال خشک
- امکان اجرا در تمام فصول
انواع بتن اکسپوز
۱. بتن اکسپوز پیش‌ساخته
این نوع بتن به‌صورت پنل‌های آماده در کارخانه تولید و برای استفاده در سازه‌های معمولی و نه‌چندان بزرگ قابل‌استفاده است. کارخانه‌های بتن‌سازی پنل‌های بتنی را بر اساس استانداردهای موجود تولید می‌کنند. در استفاده از پنل‌های پیش‌ساخته باید به نکات زیر توجه کنید.
- از پنل‌هایی که شکستگی یا ترک‌خوردگی دارند استفاده نکنید.
- با توجه به اینکه پنل‌های پیش‌ساخته با ابزارهای مختلفی بر روی سطح موردنظر نصب می‌شوند، بسته به حجم و ابعاد پنل از ابزار مناسبی استفاده کنید.
- برای اینکه پنل‌ها به‌خوبی به سطح موردنظر نصب شوند، شرایط مناسب را برای آن سطح ایجاد کنید.
- به شاقول بودن و تراز بودن پنل‌ها و محل نصب آن‌ها توجه کنید.
۲.بتن اکسپوز قابل‌اجرا در محل پروژه
در این روش عملیات آماده‌سازی و قالب‌بندی بتن در محل ساخت‌وساز انجام می‌شود. این نوع بتن اکسپوز بیشتر برای سازه‌های بزرگ کاربرد دارد. در پروژه‌های بزرگ استفاده از بتن اکسپوز پیش‌ساخته باعث افزایش هزینه‌ها می‌شود. به همین دلیل پیمانکاران پروژه به‌جای استفاده از پنل‌های آماده از این روش استفاده می‌کنند. در هنگام استفاده از این نوع بتن باید به نکات زیر توجه کنید.
- قالب‌ها باید کاملاً تراز باشند تا نصب آن‌ها با مشکل مواجه نشود.
- از قالب‌های سالم استفاده کنید.
- درزبندی قالب‌ها باید به‌درستی انجام شود.
- از روغن قالب مناسب استفاده کنید.
- از عملیات ویبره استفاده کنید تا حباب‌های موجود در بتن خارج شوند.
کاربرد بتن نما یا بتن اکسپوز
- سطح صیقلی و زیبای بتن اکسپوز باعث شده از آن در نمای داخلی و خارجی ساختمان استفاده شود.
- بتن پیش‌ساخته اکسپوز، بدون تخلخل و حفره هواست و نمی‌تواند آب را جذب کند، به همین دلیل از آن در ساخت استخر و حوض‌های آب استفاده می‌شود.
- قیمت این بتن‌ها در مقایسه با مصالحی که برای کف‌پوش راه‌ها و پیاده‌روها استفاده می‌شود پایین‌تر است و هزینه آن ازنظر اقتصادی در پروژه‌های بزرگ به‌صرفه‌تر می‌باشد.
- محوطه‌سازی پارک‌ها و باغ‌ها
- قابل استفاده در کف سازی
- قابل استفاده در پوشش‌های حمل‌ونقل و جاده‌ای
